ویتامین D تقریبا یک مکمل معجزه‌آسا است. این ماده مغذی برای سلامت استخوان، کمک به مبارزه با سرطان، و بهبود سلامت قلبی عروقی نیاز است.
کمبود ویتامین D شرایطی شایع در جهان است و برخی رژیم های غذایی مانند رژیم غذایی غربی حاوی مقدار اندکی از این ماده مغذی هستند.
به گزارش گروه سلامت، جدا از رژیم غذایی و روغن جگر ماهی کاد، تنها منبع طبیعی برای ویتامین D نور خورشید است، اما از آنجایی که افراد بسیاری در دنیای امروز بیشتر وقت خود را در فضاهای سرپوشیده سپری می کنند چندان در معرض خورشید قرار نمی گیرند.
در ادامه با نقشی که ویتامین D در بدن ایفا می کند بیشتر آشنا می شویم.
ویتامینی که قند خون را کنترل کرده و به سطوح انسولین کمک می کند:
در تلاش برای کنترل قند خون در نوجوانان مبتلا به اضافه وزن زیاد و در معرض خطر ابتلا به بیماری دیابت، پژوهشگران دریافتند که ویتامین D3 فوایدی را برای قند خون ارائه می کند که اثر آنها تقریبا مشابه با استفاده از داروی تجویزی است.
پژوهشگران به این نکته اشاره دارند که دوز ویتامین D مصرفی نوجوانان چاق (4,000 واحد بین المللی در روز) حاضر در این مطالعه چیزی نیست که به همه توصیه شود. برای پزشکان، پیام اصلی این پژوهش آن است که وضعیت ویتامین D را در بیماران چاق خود کنترل کنند زیرا احتمالا با کمبود این ماده مغذی مواجه هستند. افزودن مکمل های ویتامین D به رژیم غذایی این افراد ممکن است اقدامی موثر برای درمان چاقی و مقاومت به انسولین مرتبط با آن باشد.
ویتامینی که کمر درد را کاهش می دهد:
اگر با کمر درد مواجه هستید، در جهان تنها نیستید. کمر درد یک اپیدمی جهانی است. ممکن است شما و میلیون ها نفر دیگر در جهان به میزان کافی از سطوح کافی ویتامین ضد کمر درد برخوردار نباشید.
بنابر گزارش مرکز پژوهش تغذیه و سلامت سان لایت، کمبود ویتامین D موجب می شود تا افراد بسیاری در سراسر جهان از کمر درد رنج ببرند.
ویتامینی که از دندان ها در برابر پوسیدگی محافظت می کند:
خوردن شیرینی های چسبنده می تواند به پوسیدگی دندان منجر شود. زمانی که آب نبات های شیرین به دندان ها می چسبند، باکتری های مضر از این ضیافت مضر لذت می برند. اما نتایج یک مطالعه درباره سلامت دهان و دندان نشان داد که ویتامین D می تواند به طور قابل توجهی احتمال ابتلا به پوسیدگی دندان را کاهش دهد.
پژوهشی انجام شد، که نشان داد ویتامین D با کاهش تقریبا 50 درصدی بروز پوسیدگی دندان مرتبط بوده است. نتایج این مطالعه بار دیگر مهر تاییدی بر اهمیت ویتامین D برای سلامت دهان و دندان است. کودکانی که با کمبود ویتامین D مواجه هستند و بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت نمی کنند مستعد پوسیدگی دندان هستند.
ویتامینی که برای بیماران بستری در بخش مراقبت های ویژه مفید است:
پژوهشگران در کره جنوبی دریافتند که یک ویتامین خاص برای پیشگری از ابتلا به عفونت ها در بیمارانی که عمل جراحی مغز و اعصاب انجام داده اند حیاتی است. بیمارانی که با کمبود این ویتامین مواجه بودند هرچه بیشتر ابتلا به بیماری همراه با عفونت را تجربه کردند.
این ماده مغذی ویتامین D است. پوست انسان می تواند با کمک نور خورشید این ویتامین را تولید کند، اما برخی افراد از دسترسی به نور خورشید محروم هستند. همچنین، زمانی که در بیمارستان بستری هستید چندان به نور خورشید دسترسی ندارید.
پژوهشگران به این نکته اشاره داشتند که کمبود ویتامین D در بیماران بستری در بخش مراقب های ویژه پس از انجام عمل جراحی مغز و اعصاب مساله ای مهم محسوب می شود. آنها دریافتند که کمبود این ویتامین با وضعیت ایمونولوژیک پیوند خورده است. کمبود ویتامین D می تواند اثر منفی بر وضعیت ایمونولوژیک شما داشته و ابتلای هرچه بیشتر به بیماری را موجب شود.
ویتامینی که به تامین انرژی بیشتر کمک می کند:
بیماری کرون، یک بیماری گوارشی که به واسطه التهاب شکل می گیرد، می تواند ضعف عضلانی و خستگی را در پی داشته و به طور کلی موجب اختلال در زندگی عادی شما شود. اما پژوهشگران در کالج تیرینیتی دوبلین، ایرلند، کشف کردند که ویتامین D به احیای سطوح انرژی و بازگشت به شرایط عادی زندگی کمک می کند.
مطالعه آنها نشان داد که مصرف روزانه 2,000 واحد بین المللی ویتامین D می تواند به احیای بافت عضلانی و کاهش بسیاری از ناراحتی های ناشی از بیماری کرون کمک کند.
شرکت کنندگان در این مطالعه که ویتامین D دریافت کرده بودند، افزایش انرژی ذهنی و کیفیت بالاتر زندگی خود را نیز گزارش کردند.
ویتامینی که خطر ابتلا به فیبروئید را کاهش می دهد:
فیبروئیدها تومورهای غیر سرطانی رحم هستند. آنها اغلب موجب درد و خونریزی در زنانی می شوند که در مرحله پیش از یائسگی قرار دارند و دلیل اصلی هیسترکتومی (برداشتن رحم) در آمریکا است. اما پژوهشگران دریافتند زنان می توانند با مصرف ویتامین D خطر این مشکل دردناک را به میزان 30 درصد کاهش دهند.
مطالعه ای در دانشگاه پزشکی نشان داد زنانی که به میزان کافی ویتامین D مصرف می کنند در مقایسه با آنهایی که کمبود ویتامین D داشتند، 32 درصد احتمال کمتری دارد به فیبروئید مبتلا شوند.
در این مطالعه، خطر ابتلا به فیبروئید در زنانی که روزانه بیش از یک ساعت را در فضای آزاد سپری می کردند نیز 40 درصد کمتر بود.
مغز بدون این ویتامین سریع‌تر پیر می شود:
نتایج دو مطالعه نشان داده اند که ویتامین D برای حفظ قدرت مغز با افزایش سن یک گزینه بسیار مهم است. بدون این ویتامین، خطر ابتلا به بیماری آلزایمر افزایش می یابد و توانایی های تفکر انسان هرچه بیشتر افت می کنند.
مطالعه ای در فرانسه نشان داد که مصرف ناکافی ویتامین D با خطر بیشتر ابتلا به بیماری آلزایمر پیوند خورده است. همچنین، سطوح پایین ویتامین D بین زنان مسن با احتمال بیشتر اختلالات شناختی و خطر بیشتر زوال شناختی پیوند خورده است.
ویتامینی که خطر سرطان را به نصف کاهش می دهد:
پژوهشگران در اسکاتلند پس از اندازه گیری سطوح ویتامین در خون بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ دریافتند که یک ویتامین به طور خاص خطر مرگ را تا 50 درصد کاهش می دهد.
در این مطالعه، خطر مرگ برای افرادی که دارای بالاترین سطوح ویتامین D بودند، نصف افراد دیگر بود.
افراد مبتلا به سرطان مرحله دو بیشترین سود را از ویتامین D برده بودند. این مطالعه نشان داد 75 درصد افرادی که از بیشترین میزان ویتامین D در بدن خود برخوردار بودند، پس از گذشت پنج سال از درمان بیماری همچنان به زندگی ادامه می دهند. در مقابل، تنها 30 درصد افرادی که کمترین سطوح این ویتامین را داشتند را تا این اندازه زندگی کرده بودند.
نتایج نشان می دهند که ویتامین D با احتمال بیشتر بقا پس از ابتلا به سرطان پیوند خورده است، اگرچه ماهیت این ارتباط در این مطالعه روشن نبوده است.
بهتر است ویتامین D را به چه شکلی دریافت کنیم؟
گفته می‌شود بهترین و موثرترین راه برای بالا بردن سطوح ویتامین D در بدن قرار گرفتن در معرض نور خورشید به نحو سالم و بی‌خطر است. با این حال همیشه نمی‌شود روی نور خورشید حساب کرد. هر چه رنگ پوست شما تیره‌تر باشد، هر چه از استوا دورتر باشید و هر چه با فصل گرما فاصله داشته باشید احتمال دریافت ویتامین D کافی از نور خورشید هم کمتر خواهد بود. در چنین مواقعی استفاده از مکمل ویتامین د قابل قبول است اما اکیدا توصیه می‌کنیم هنگام استفاده از مکمل‌های حاوی ویتامین D به طور منظم آزمایش خون بدهید تا مطمئن باشید از میزان مطلوبی برخوردار می‌شوید. حتی اگر مدت زمان زیادی را هم زیر نور خورشید بمانید یا روزی دو کیلوگرم ماهی سالمون هم بخورید، بدن شما راه و روش خودش را برای متوقف کردن تولید ویتامین D دارد، آن هم زمانی است که دیگر به آن نیاز نداشته باشد.
نکته‌ای که شاید از آن بی‌خبر باشید سلامت روده است. ویتامین د یک ویتامین محلول در چربی است؛ بنابراین برای جذب آن روده شما باید بتواند چربی خوراکی را هضم و جذب کند. همین طور افرادی که مبتلا به چاقی از نوع بیمارگونه هستند نیاز به دریافت ویتامین D بیشتری دارند زیرا ذخایر چربی بدنشان مقدار زیادی ویتامین د را در خود نگه می‌دارد. بنابراین افراد چاق تا ۴۰ درصد نیازمند ویتامین D بیشتری نسبت به فردی با وزن متعادل هستند.
شکی نیست که مصرف ویتامین D اهمیت زیادی دارد اما این که به چه میزان و از چه منبعی را نمی‌شود قطعی گفت. امکان دارد ارتباط بین ویتامین D و سلامت ترکیبی از عوامل (تغذیه + نور خورشید + مکمل‌ها) باشد. اما به طور کلی پیشنهاد ما این است:
تهیه کننده: سمیه سادات علوی – معاون فناوری
تأیید کننده : زهرا برادران – مدیر دبستان