بینظمی و حواسپرتی تقریبا در بین اکثر بچهها دیده میشود. عواملی از قبیل شنیدن بیش از حد موسیقی، مشاهده برنامههای متعدد تلویزیونی، بازی با انواع اسباب بازیها و همچنین بیقراری مرتبط با شرایط سنی همگی میتوانند باعث حواس پرتی در کودکان شوند، اما بی نظمی و سردرگمی در برخی از کودکان در مقایسه با همسنهایشان بیشتر بوده و باعث بروز عدم کارایی در انجام فعالیتهای روزمره، مشکلات تحصیلی و کاهش اعتماد به نفس در آنها میشود.
برای مقابله با این شرایط نامطلوب، کودکان باید طیفی از مهارتها و عادتهای سودمندی همچون چگونگی سازماندهی کارهای روزانه، مدیریت زمان، اولویتبندی فعالیتهای روزمره و همچنین کنترل احساسات و هیجانات آنی خود را به خوبی فرا گرفته و به کار گیرند.
البته این روند معمولا زمانبر بوده و مستلزم پیگیری و همچنین تمرین زیاد میباشد؛ بنابراین والدینی که کودکانی حواس پرت دارند، باید مراحل و گامهایی که در ادامه این مقاله مطرح میشوند را به دقت پیش برده و پیوسته عملکرد کودک خود را مورد بررسی قرار بدهند.
در انتظاراتی که از کودک خود دارید بازنگری کرده و اهداف کوتاه مدتی را برای وی در نظر بگیرید. کودکان باید پیوسته احساس کنند که در حال پیشرفت هستند. بنابراین، باید وظایف آنها را به گامهای کوچکتر تقسیم کرده و برای انجام هر کاری، زمان مشخصی را به آن اختصاص دهید. اگر وظایف زیادی را بر عهده فرزند خود قرار دهید، معمولا کودکتان دست پاچه شده و از انجام آنها دلسرد میشود. در ضمن، در پایان هر مرحله، پاداشی در نظر گرفته و کودک خود را تشویق نمایید. عواملی از قبیل شنیدن بیش از حد موسیقی، بازی بیش از حد و … باعث حواس پرتی می شوند.
به عنوان والدین باید در ابتدای کار به همراه کودک خود یک نظام و ساختار کلی برای انجام کارهای روزمره او ایجاد نمایید. اما به مرور زمان، خود را کنار کشیده و اجازه دهید تا فرزند شما رشته امور خود را به دست گرفته و برای وظایف روزانه خویش، شخصا برنامهریزی کند. در واقع توجه، هدایت و کمک مثبت شما در ابتدای کار، به کودک جهت داده و باعث ایجاد شور و اشتیاق زیاد در وی میشود.
اگر فرزند شما برای انجام وظایف خود و برخورداری از یک سطح هشیاری مطلوب، نیاز به محرکهای بیرونی دارد، سعی کنید برای وی محیطی پویا ایجاد کنید. مثلا میتوانید از یک توپ بزرگ به عنوان صندلی استفاده کرده تا کودکتان بتواند حین انجام کارهای روزمرهاش، ورجه ورجه کرده و هشیار بماند. علاوه بر این، با انجام فعالیتهای سبک ورزشی، انرژی اضافی فرزندتان را تخلیه نمایید تا بتواند با آرامش نشسته و وظایف خود را انجام دهد. در ضمن، میتوانید فواصل کوتاهی را به عنوان زنگ تفریح در نظر بگیرید تا کودک از لحاظ ذهنی و جسمی بتواند مقداری استراحت کند.
هدف نهایی ما در برنامهریزی برای کودکان سر به هوا این است که زندگیشان را سازماندهی کرده و به آنها یاد بدهیم تا در انجام امور روزانه خود متعهد و مسئول باشند.
ایجاد این روند در بزرگسالانی که نظم دارند، کار چندان مشکلی نیست، زیرا آنها به خوبی در دوران کودکی آموزش دیده و تجارب مفیدی را توسط والدین خود کسب کردهاند، بنابراین ایجاد محیطی که در آن برای دستاوردهای کوچک جشن گرفته میشود و مهارتهای لازم با مرور زمان کسب میگردد میتواند باعث شود تا کودک در محیطی پویا و شاد رشد کرده و او را به شخصی با اعتماد به نفس و مستقل در بزرگسالی مبدل نماید.
تهیه کننده : سمیه سادات علوی معاون فناوری
تأیید کننده: زهرا برادران مدیر دبستان