اگر چه كنترل این قبیل دانش آموزان بسیار سخت است اما آموزگار اولین مربی كودك است. بنابراین توجه به نكات زیر راهگشا است:
- «جای» دانش آموز را تغییر دهید، اما توجه كنید تا او به دلیل كار شما پی نبرد. او را قانع كنید كه دوست دارید به او نزدیك تر باشید و او را در نزدیك ترین فاصله نسبت به خود بنشانید.
- سعی كنید دانش آموزی آرام و ترجیحا زرنگ را در كنار او بنشانید (كودك بیش فعال، باهوش و سریع است). نگذارید دانش آموزان بیش فعال در كنار یا نزدیك هم بنشینند.
- این گونه دانش آموزان، نباید نزدیك درب ورودی كلاس، پنجره، انتهای كلاس و حتی در كنار كلید برق بنشینند. هر عامل كوچكی، وسیله ای برای حواس پرتی آنها است. حواس آنها حتی با عبور یك پرنده پرت می شود!
- هنگامی كه مبحث درسی جدیدی را آغاز می كنید، طوری بایستید كه كمترین فاصله با او را داشته باشید. این نكته او را وامی دارد تا به درس گوش كند.
- پیش از آغاز درس جدید، بهتر است از او بخواهید تا درس جلسه قبل را توضیح دهد. از او درس نپرسید بلكه بخواهید درس را مانند شما توضیح بدهد. آنها به خوبی از عهده انجام این مسأله برمی آیند، چرا كه از نظر شخصیتی در زمره افراد «راهبر» و «مدیر» قرار داشته و «كم رو» و «خجالتی» نیستند.
- پس از پایان درس جدید، از او بخواهید آنچه را كه متوجه شده توضیح بدهد، از دیگران نیز بخواهید درس جدید را توضیح بدهند این مسأله راهی برای تكرار درس و آموزش غیرمستقیم به دانش آموز بیش فعال و كم دقت و بازیگوش است.
- این قبیل دانش آموزان علاقه شدیدی به «مطرح شدن» و «مركز توجه بودن» دارند. از این رو اگر این نیاز آنها برآورده نشود، سرخورده شده و شیطنت را آغاز می كنند. بنابراین به نحوی این نیاز او را پاسخ بگویید (دقت كنید تا بین دانش آموزان تبعیض قایل نشوید).
- قبل از طرح هر پرسشی، همه دانش آموزان را از نظر بگذرانید. این حركت آنها را به سمت شما متمركز می كند.
- در میان تدریس، لحن كلام، وضعیت ایستادن و… خود را تغییر دهید. این تغییر وضعیت دانش آموز مورد نظر را به سوی شما متمركز می كند.
- از وسایل كمك آموزشی استفاده كنید. فیلم، نوارهای آموزشی، كارت های بازی و خلاقیت، فعالیت های گروهی و… را فراموش نكنید. این مسأله همه دانش آموزان مخصوصا دانش آموز بیش فعال را مشتاق می كند.
- از «نام كوچك» دانش آموزان در زمان «پرسیدن درس» ، توجه دادن آنها به صحبت ها و تدریس خود استفاده كنید. صدا كردن اسم هر شخصی شوك آور و بیدار كننده است.
- در اطراف نیمكت دانش آموز فعال حركت كنید و سعی كنید از كتاب دانش آموزان و مخصوصا دانش آموز مورد نظر استفاده كنید. كتاب را بر ندارید، بلكه با انگشت یا خودكار نكات مهم را نشان دهید (از خط كش استفاده نكنید چرا كه وحشت آور است.) این مسأله او را روی درس متمركز می كند.
- استفاده از آزمون های گوناگون، آزمون از مهم ترین شیوه های ایجاد جذابیت در كلاس درس است. آزمون های هوش، سنجش دقت و سرعت و… حتی اگر در حد یك سؤال باشد بسیار مفید است.
- نكته مهم این كه در بسیاری مواقع دانش آموزان بیش فعال (ADD) به آزمون های آسان پاسخ نادرست و به تست های سخت پاسخ درست می دهند! برای جلب توجه بهتر است اگر سؤال یا سؤال های آزمون را روی تخته می نویسید، از حروف بزرگ و رنگی استفاده كنید تا همه دانش آموزان مخصوصا دانش آموزان مورد نظر متوجه شود. بهتر است آزمون هایی را برای پاسخ در منزل در نظر بگیرید. این مسأله باعث می شود تا كودك بیش فعال برای مدتی آرام بوده و آرامش را تجربه كند!
- دانش آموز بیش فعال را تشویق كرده و به او امید بدهید.
- همواره آنها را تشویق كنید، حتی اگر اشتباه می كنند آنها را راهنمایی كرده و از تنبیه جداً بپرهیزید.
- هیچ گاه درباره شیطنت ها، ناآرامی ها، اشتباه ها و… او با كسی صحبت نكنید و یا حداقل نزد خود آنها مسأله را بازگو نكنید.
- این مسأله آنها را ناآرام تر، پرخاشجو، عصبی و… می كند و از آن پس رفتارشان را هدفمند كرده و به قصد آزار، شیطنت خواهند كرد.
- تا جایی كه می توانید عزت نفس و اعتماد به نفس آنها را افزایش داده و به آنها شخصیت بدهید.
- اگر در كلاس یا منزل خطایی از آنها سر زد، آنها را تنبیه نكنید؛ بلكه غیرمستقیم خطای آنها را با نقل حكایت و… گوشزد كنید.
- به هر میزان با آنها با ملایمت، مهربانی، صبر و حوصله و منطق برخورد كنید، نتیجه بهتری خواهید گرفت.
تهیه کننده: زهرا دلبری آموزگار پایه سوم
تأیید کننده: زهرا برادران مدیر دبستان